1. Đặc điểm hình thái và tập tính gây hại
- Sâu xanh da láng có tên khoa học Spodoptera exigua, là loài đa thực, gây hại nhiều loại cây trồng khác nhau, đặc biệt là nhóm hành tỏi hẹ, cà ớt, họ đậu, rau ăn lá
- Vòng đời của sâu xanh da láng từ 30-40 ngày.
- Trưởng thành là bướm màu nâu, có đốm vàng ở giữa cánh. Hoạt động mạnh về đêm. Trưởng thành bắt cặp, 4-5 ngày thì đẻ trứng.
- Trứng được đẻ thành từng ổ từ giữa lá đến ngọn lá hành, mỗi ổ từ 20-30 trứng, ổ trứng được phủ bởi một lớp lông trắng bên ngoài. Một con trưởng thành có thể đẻ 3-4 ổ trứng/ lá. Sau 5-7 ngày thì trứng nở ra sâu non tuổi 1.
- Sâu non có 5 tuổi, thời gian khoãng 16 ngày. Sâu tuổi 1 sau khi nở chui vào bên trong ống hành ăn phần thịt lá, qua tuổi 2-3 chúng phân tán sang các lá xung quanh. Sâu non có màu xanh bóng giống màu lá hành, sâu lớn chuyển màu xanh vàng. Sâu gây hại mạnh vào ban đêm, ban ngày khi nắng nóng thường chui xuống đất. Sâu gây hại bằng cách cạp nhu mô lá từ bên trong, làm lá mất chất diệp lục, giảm khả năng quang hợp tạo chất dinh dưỡng làm bụi hành còi cọc, lá bị cạp thủng lỗ chỗ, gãy gập, đứt ngọn. Sâu thải phân bên trong ống hành. Trường hợp mật số cao sâu ăn rụi hết lá, không còn lá để bó khi thu hoạch, sâu còn gây hại cả củ làm mất giá trị thương phẩm. Sâu tuổi 5 đẫy sức chui xuống đất làm nhộng.
- Nhộng nằm trong đất, có màu nâu, thời gian 5-7 ngày thì vũ hóa thành bướm.
Sâu xanh da láng thường phát triển và gây hại nặng trong điều kiện thời tiết nắng nóng, khô hạn. Sâu xanh da láng rất mau kháng thuốc.
Vòng đời 30-40 ngày
Sâu non mới nở | Sâu đang lớn | Sâu non và sâu già |
Hình dạng sâu ở các giai đoạn sinh trưởng
Sâu xanh gây hại nặng trên lá | Sâu xanh gây hại trên củ hành |
Ruộng hành bị thiệt hại nặng - ấp Hòa Thuận, xã Lạc Hòa, TX Vĩnh Châu tháng 3/18
2. Biện pháp quản lý sâu xanh da láng hại hành tím
2.1. Biện pháp canh tác
- Chọn hành giống đã thu hoạch vụ trước từ ruộng ít bị sâu bệnh, sinh trưởng khỏe.
- Vệ sinh ruộng, làm đất kỹ, liếp cao, không trồng quá dày (100 kg/ 1000m2)
- Bón phân cân đối, không bón thừa đạm, tưới nước đầy đủ. Bón bổ sung Hợp Trí Super Humic 1kg/1000m2 (trộn Hợp Trí Super Humic với phân bón lót và với phân bón thúc lúc 10-20 NSKT) giúp cây ra rễ mạnh, sinh trưởng khỏe, chống chịu tốt.
- Bổ sung dinh dưỡng canxi, silic bằng cách phun Hợp Trí CASI liều lượng 25 ml/16 lít vào thời điểm 15 và 30 NSKT giúp bộ lá đứng, dày cứng, hạn chế sâu gây hại.
2.2. Biện pháp thủ công
- Chăm sóc hàng ngày phát hiện ổ trứng sâu màu trắng trên lá, dùng tay bóp nát hoặc ngắt ổ trứng đem tiêu hủy.
2.3. Biện pháp hóa học:
Sâu xanh da láng rất mau kháng thuốc nên để hạn chế sâu kháng thuốc thì xử lý tùy theo từng trường hợp:
a- Mật số sâu thấp, gây hại nhẹ: phun luân phiên các công thức:
- Actimax 50WG + Thiamax 25WG: 10 g + 4 g/16 lít
- Brightin 4.0EC + Thiamax 5WG: 10 ml + 4 g/16 lít
b- Mật số sâu cao, nhiều lứa sâu, gây hại năng: phun luân phiên các công thức:
- Actimax 50WG + Secure 10EC: 10 g + 20 ml/16 lít
- Brightin 4.0EC + Secure 10EC: 10 ml + 20 ml/16 lít
- Actimax 50WG + Prevathon 5SC: 10 g + 20 ml/16 lít
- Brightin 4.0EC + Prevathon 5SC: 10 ml + 20 ml/16 lít
Chú ý:
- Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, khi thấy sâu non mới nở 1-2 ngày, đang còn tập trung quanh ổ trứng thì phun thuốc là tốt nhất.
- Nên phun thuốc vào lúc chiều tối khi sâu hoạt động mạnh hiệu quả sẽ cao hơn.
- Phải đảm bảo thời gian cách ly an toàn ghi trên nhãn thuốc.