Xử lý bưởi da xanh ra hoa tập trung tối đa, nâng cao hiệu quả kinh tế

Như chúng ta đã biết, bưởi da xanh là một trong những loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao và giá cả tương đối ổn định so với một số loại cây trồng khác. Thông thường, nếu cây được trồng trong điều kiện thích hợp và chăm sóc tốt thì sau 2-2,5 năm tuổi, cây sẽ bắt đầu cho trái. Tuy nhiên, bưởi da xanh là loại cây trồng cho trái rải rác quanh năm, chỉ có phần thu hoạch rộ hơn vào dịp tháng 10-12 âm lịch hàng năm. Trong trường hợp này nếu nhà vườn muốn xử lý để thu hoạch tập trung hơn vào tháng 11-12 âm lịch dịp tết Nguyên đán (thường giá sẽ cao hơn ngày thường) để nâng cao thu nhập là điều có thể và khả năng thành công khá cao.

Dưới đây là quy trình được tích lũy thực tế về việc xử lý cho bưởi da xanh ra hoa tập trung hơn mà nhân viên kỹ thuật của công ty Cổ phần Đầu Tư Hợp Trí cùng nhiều nhà vườn tỉnh Hậu Giang đã áp dụng khá thành công, điển hình là nhà vườn Phùng Văn Nam, 65, ấp Tư Sáng, xã Hỏa Tiến, TP. Vị Thanh, Hậu Giang và nhà vườn Ngô Văn Nghị, ấp 4, xã Vĩnh Viễn, Long Mỹ, Hậu Giang đã thực hiện.

Thường cây bưởi da xanh từ khi ra hoa đến thu hoạch sẽ mất khoảng thời gian từ 7-7,5 tháng, trong một số trường hợp cần thiết nhà vườn có thể neo trái thêm 7-15 ngày bằng một số sản phẩm như Hợp Trí Super Humic, Bud booster, Hydrophos Zn.

Từ khoảng thời gian trên, nếu chúng ta muốn cây bưởi cho thu hoạch rộ vào dịp tết thì cần phải thực hiện xử lý tạo mầm hoa cho cây vào đầu tháng 4 âm lịch, khoảng thời gian này chưa mưa nhiều (còn điều kiện khô hạn sẽ là 1 phần thuận lợi cho cây phân hóa mầm hoa). Sau xử lý 1 tháng theo quy trình này, cây sẽ bắt đầu ra hoa. Muốn cây ra hoa và nuôi trái tốt, trước đó cần phải tạo nguồn lực cho cây, bổ sung phân hữu cơ là điều rất quan trọng, đặc biệt là các vườn cây trên nền đất phèn đất bạc màu, bón phân hóa học cân bằng cho cây và bổ sung trung vi lượng đầy đủ (cây có múi rất hay thiếu các trung, vi lượng).

Với cây bưởi da xanh đã được từ 2 năm tuổi trở lên và ta thấy đã có khả năng để trái, cần tiến hành tạo cơi tược mới cho cây như sau:

Vào tháng 2 của năm bắt đầu để trái, nhà vườn cần tạo cơi tược mới bằng cách cắt nước, ngưng tưới khoảng 15 ngày, khi thấy các lá trên cây đã già và dùng tay bóp đôi lá thấy có cảm giác giòn thì bắt đầu cung cấp nước đầy đủ trở lại, bón thúc phân hóa học chứa đạm theo công thức 20-10-10 hoặc tương tự (không bón công thức đạm quá cao vì sẽ gây khó cho quá trình xử lý tạo mầm hoa sau này) kết hợp trộn Hợp Trí Super Humic 1kg/50kg phân hóa học chứa đạm thì sau khoảng 15-20 ngày cây sẽ bắt đầu cho ra 1 cơi tược mới. Sau khoảng 1 tháng hơn (giữa tháng 3), đợt đọt này sẽ chuyển sang lụa (lá nở hết cỡ và có màu xanh đọt chuối) thì bắt đầu thực hiện các bước sau:

TẠO MẦM HOA CHO CÂY

1. Bón gốc theo tán cho cây:

Liều lượng bón cho cây tăng dần theo tuổi cây như trên, tuy nhiên có thể tăng hoặc giảm lại tùy theo tình trạng cây lúc xử lý. Nếu cây khá xanh tốt có thể giảm lượng phân hóa học lại và tăng 2 loại còn lại và ngược lại.

Sau khi bón phân, cần tưới nước cho cây liên tục 3-5 ngày đảm bảo phân tan hết và ngấm vào đất để cây hấp thu.

Theo công thức trên chúng ta đã bổ sung cho cây hàm lượng lân và kali cao làm lá mau già, nâng cao tỷ lệ C/N giúp cây phân hóa mầm hoa tốt và 1 lượng đạm nhỏ hạn chế gây mất sức cho cây sau khi ra hoa.

2. Phun thúc lá nhanh già và tạo mầm lần 1:

Phun kết hợp 2 sản phẩm:

• Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE: Liều 1 kg/phuy 200 lít nước.
• Hydrophos Zn: Liều 1 lít/phuy 200 lít nước.

Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE và Hydrophos Zn sẽ cung cấp nhanh cho cây lượng lân, kali và trung vi lượng cần thiết qua lá kết hợp với hấp thu từ việc bón dưới rễ sẽ giúp cho cây phân hóa mầm hoa tối đa.

3. Tạo khô hạn cho cây:

Sau khi tưới 3-5 ngày để phân tan, tiến hành hạ thấp mực nước trong mương vườn, càng thấp càng tốt, giữ mục nước cố định và ngưng tưới nhằm tạo điều kiện khô hạn để cây phân hóa mầm hoa (đây là một trong những điều kiện rất quan trọng đối với cây có múi), tránh trường hợp để nước thay đổi ra vào vì dễ làm cây bung đọt ngoài ý muốn.

4. Phun tạo mầm qua lá lần 2:

Sau khi phun Hợp Trí HK NPK 7-5-44 và Hydrophos Zn lần 1 được 7-10 ngày tiếp tục phun lại lần 2 với liều lượng điêu chỉnh tăng:

• Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE: Liều 1,5 kg/phuy 200 lít nước.
• Hydrophos Zn: 1,5 lít/phuy 200 lít nước.

Lúc này lá đã chuyển già và kết hợp phun lúc chiều mát, sẽ không lo bị cháy lá.

5. Phun tạo mầm qua lá lần 3:

Sau khi phun lần 2 được 7-10 ngày tiếp tục phun đơn liều Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE :

Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE: Liều 2 kg/ 200 lít nước, phun từ trong thân ra mặt dưới của lớp lá già, không phun phủ cây như các lần trước.

Trong lần phun thứ 3 này sẽ làm cho 1 lượng nhỏ khoảng dưới 5% lá già, đặc biệt là các lá trong nhánh nhện sẽ chuyển sang hơi vàng và rụng (cần phân biệt nhánh nhện và tược phướng, nhánh nhện nhỏ, cứng mọc gần thân là loại nhánh cho trái tốt còn cành phướng, tược phướng thường mọc ra gần thân hoặc gốc, tược mọc thẳng và mập, lá to khả năng cho trái kém và gây hao dinh dưỡng cho cây, nhánh này cần phải loại bỏ). Hiện tượng lá rụng như trên chúng ta không cần lo vì việc này chính là dấu hiệu cây sẽ ra hoa.

KÍCH THÍCH CÂY RA HOA

Sau khi phun lần 3 được 7-10 ngày, tức khoảng 1 tháng sau khi bắt đầu xử lý, cây sẽ bắt đầu rớt lá già lai rai, lá trên ngọn cứng và dày hơi mo lại thì đây là thời điểm tốt nhất để thúc cây ra hoa đồng loạt. Lúc này cần tiến hành:

1. Phục hồi và kích thích dưới bộ rễ

Đưa nước mới vào mương vườn buổi sáng sớm sao cho mực nước cách mặt liếp khoảng 10-20cm, cùng lúc tưới trùm lên cả cây và đẫm trên liếp (đối với 1 số vườn tầng canh tác cao đưa nước không được nhiều thì cần tưới thật ướt liếp), giữ mực nước như trên trong 2-3 giờ cho nước thấm đủ vào bờ rồi bắt đầu rút ra trở lại và giữ ở mức bình thường như thời điểm chưa xử lý ra hoa.

Tưới nước đều đặn cho cây 2 ngày tiếp theo để cây tỉnh dần, sang ngày tiếp theo cần bón cho mỗi cây (cây 2-4 năm tuổi) từ 200-300g phân hóa học công thức 30-10-10 (loại phức hợp sẽ tốt hơn) trộn cùng Hợp Trí Super Humic theo tỷ lệ 1kg/10kg phân. Lượng phân bón có thể tăng theo tuổi cây trung bình thêm 50g-100g cho 1 năm tuổi cây. Lúc này việc bổ sung nhiều humic là điều rất quan trọng để cây phục hồi và đủ sức ra hoa.

Hoặc nhà vườn có thể rải phân hóa học trước, sau đó hòa tan Hợp Trí Super Humic vào bồn, phuy hoặc ghe xuồng trong vườn rồi tưới đều mặt liếp, cách này sẽ tốt hơn. Các ngày về sau tưới đều đảm bảo độ ẩm cho đất để cây phát triển và ra hoa tốt nhất.
Việc bón phân như trên sẽ cung cấp lại dinh dưỡng, nước và phục hồi lại bộ rễ giúp cho cây đủ lực ra hoa và tược kèm hoa tốt.

Đó là việc xử lý dưới bộ rễ, muốn cây ra đồng loạt cần áp dụng thêm với việc phun kích thích trên lá cho cây.

2. Kích thích trên lá

Sau khi bón phân tưới nước 1 tuần cây sẽ có biểu hiện phục hồi và nhú mầm hoa, lúc này xử lý Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE liều nhẹ hơn so với trước kia lại là yếu tố giúp cây ra hoa đồng loạt nhờ các thành phân trung vi lượng đa dạng trong sản phẩm. Chúng ta xử lý như sau:

Phối hợp:

• Hợp Trí HK NPK 7-5-44+ TE: Liều 500 g/phuy 200 lít nước.
• Bortrac: Liều 250 ml/phuy 200 lít nước (giúp cây ra hoa đều hỗ trợ phát triển hoa quả, chống rụng trái non về sau).
• Hợp Trí Organo Forge: Liều 200 ml/phuy 200 lít nước (giúp hoa ra nhanh chóng, mập và phục hồi sức cho cây sau thời gian xử lý tạo mầm).

Cây sẽ ra hoa rộ trong vòng 10-15 ngày sau lần phun này.

Việc xử lý như trên, cây sẽ bắt đầu ra hoa nhiều tập trung 1 lần (không bị trường hợp ra hoa không lá như những trường hợp có sử dụng Paclobutrazol) và cây đủ lực để tạo tiền đề phát triển hoàn thiện hoa trái sau này.

Như vậy, thời gian từ khi bắt đầu xử lý đến cây ra hoa mất khoảng 1-1,5 tháng, bắt đầu xử lý từ khoảng giữa tháng 3, cây ra hoa tập trung vào đầu hoặc giữa tháng 4 âm lịch sẽ là thời điểm tốt nhất để có vụ mùa ngay dịp Tết nguyên đán, thời điểm mặt hàng này thường có giá cao hằng năm.

Chân thành cảm ơn!

Hình ảnh: Vườn nông dân Phùng Văn Nam.

Kỹ sư Lê Văn Tâm

Nhân viên Kỹ thuật Hợp Trí Hậu Giang