Published in: Cây có múi
Create date: Jul 21, 2021

Nhện vàng và triệu chứng "da lu" trên cây có múi

Trong canh tác cây có múi (Cam, Chanh, Quýt, Bưởi,...) khi nhắc đến Nhện gây hại bà con thường nghĩ ngay đến Nhện Đỏ, vì Nhện Đỏ gây hại rất phổ biến, có thể nhìn thấy chúng bằng mắt thường. Tuy nhiên, bên cạnh Nhện Đỏ, trên cây có múi còn có 1 loài Nhện với số lượng lớn hơn gấp hàng trăm lần Nhện Đỏ, mức độ gây hại cũng nghiêm trong không kém, đó chính là Nhện Vàng.

Không giống như Nhện Đỏ, Nhện Vàng có kích thước rất nhỏ khó có thể nhìn thấy bằng mắt thường, vì thế việc phát hiện sự có mặt của Nhện Vàng trong vườn để chọn thời điểm phun xịt phù hợp là một vấn đề không hề dễ dàng.

Bảng 1. Mật số Nhện Vàng và Nhện Đỏ trên một vườn Chanh bông tím khi điều tra 10 trái và 10 lá có nhện trên cùng 1 cây tại cùng 1 thời điểm

STT Mật số Nhện Vàng
(con/trái)
Mật số Nhện Đỏ
(con/lá)
1 4373 4
2 7934 12
3 4056 13
4 6178 10
5 4419 20
6 2604 4
7 2096 11
8 1888 14
9 4029 9
10 8706 10
Trung bình 4628 11
Nhện vàng phóng đại 2x

Nhện vàng trên một phần nhỏ bề mặt trái Chanh khi phóng đại 2x. Mỗi vết nhỏ màu vàng là 1 con nhện.

Nhện Đỏ trên một phần bề mặt lá Chanh khi phóng đại 2x

Nhện Đỏ trên một phần bề mặt lá Chanh khi phóng đại 2x.

>>> Xem thêm: Biện pháp kiểm soát rệp kim trên cây có múi 

1. NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ NHỆN VÀNG

Đặc điểm nhận biết

Tên khoa học: Phyllocoptruta oleivora (Ashmead).

Họ: Tetranychidae.

Bộ: Acarina.

Thành trùng loài Nhện này có hình dạng giống như củ Cà Rốt thu nhỏ màu vàng, chúng có kích thước vô cùng nhỏ, nhìn bằng mắt thường chúng chỉ như hạt bụi. Nhện Vàng có 4 chân chụm về phía trước và di chuyển khá chậm. Trên trái cây có múi, nếu mật số Nhện cao bề mặt trái giống như có 1 lớp bụi bám lên.

Nhện Vàng bám trên bề mặt trái

Nhện Vàng bám trên bề mặt trái trông giống như một lớp bụi

nhện vàng dưới kính hiển vi phóng đại

Nhện Vàng dưới kính hiển vi phóng đại 185x

Đặc điểm sinh học:

Nhện Vàng phát triển mạnh trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, chu kì sinh trưởng của Nhện Vàng khá ngắn chỉ khoảng 8 đến 9 ngày. Trứng nhện có hình cầu màu sắc thay đổi từ trắng trong đến vàng nhạt, thời gian ủ trứng kéo dài khoảng 3 ngày, thời gian sống của thành trùng từ 12 đến 18 ngày (trong điều kiện nhiệt độ 30oC). Mật số Nhện Vàng trên 1 trái có thể đạt đến vài nghìn con vì thế khả năng nhân mật số gây hại rất cao.

Đặc điểm gây hại:

Nhện Vàng gây hại chủ yếu trên trái, từ trái non đến trái đã già, chúng gây hại bằng cách cạp và hút dịch vỏ trái làm vỏ trái chuyển sang màu nâu đến nâu đen (nông dân thường gọi là triệu chứng “da lu”). Thông thường, nhện được tìm thấy trên những trái nằm khuất trong tán lá, khi mật số Nhện trong vườn cao có thể dễ dàng bắt gặp chúng trên những trái nằm ở phần rìa tán. Ít thấy Nhện xuất hiện trên lá.

da lu bưởi da xanh
da lu chanh bông tím

Triệu chứng “da lu” do Nhện Vàng gây ra trên trái Bưởi Da Xanh (trái) và Chanh bông tím (phải).

>>> Xem thêm: Biện pháp quản lý sâu vẽ bùa trên cây có múi

2. PHÂN BIỆT NHỆN ĐỎ VỚI NHỆN VÀNG

Có thể phân biệt Nhện Vàng với Nhện Đỏ qua một số đặc điểm:

Dựa vào kích thước cơ thể: Nhện Vàng có kích thước nhỏ hơn nhiều so với Nhện Đỏ, chiều dài cơ thể Nhện Đỏ có thể lớn gấp 2 đến 5 lần Nhện Vàng.

Dựa và đặc điểm hình thái và màu sắc: Nhện Vàng có 4 chân cơ thể có hình dạng giống như củ Cà Rốt và có màu trắng trong đến vàng nhạt (tuỳ vào tuổi nhện), Nhện Đỏ có 8 chân (con trưởng thành) cơ thể hình bầu dục màu vàng nhạt đến đỏ.

Dựa vào đặc điểm gây hại: Nhện Đỏ chủ yếu gây hại trên lá, làm lá có “màu đồng” đặc trưng. Trên trái, Nhện Đỏ thường gây hại ở những trái ngoài trảng. Nhện Vàng thì ngược lại, chủ yếu gây hại trên trái, gây nên hiện tượng “da lu” và gây hại những trái khuất trong tán lá trước tiên.

nhện đỏ và nhện vàng dưới kính phóng đại

Nhện Đỏ và Nhện Vàng dưới kính hiển vi phóng đại 220x.

Biện pháp phòng trừ

Trong tự nhiên, Nhện Vàng cũng có nhiều loài thiên địch tấn công làm giảm mật số Nhện trong vườn. Tuy nhiên, do quá trình phun xịt các loại thuốc phổ rộng trừ các loài côn trùng khác: Bọ Trĩ, Nhện Đỏ, Sâu Vẽ Bùa,... đã vô tình tiêu diệt luôn các loài thiên địch của Nhện. Vì thế, biện pháp sinh học không mấy khả quan.

Trên thực tế, biện pháp được hầu hết các nhà vườn áp dụng đó là sử dụng thuốc hoá học, thường là các thuốc gốc Abamectin, Emamectin Benzoate, Pyridaben, Propargite,..tuy nhiên, việc sử dụng các gốc hoá học với cùng cơ chế tác động trong thời gian dài làm Nhện dễ hình thành tính kháng thuốc.

Để tăng hiệu quả trừ Nhện, giảm tính kháng thuốc rất nhiều bà con đã tin dùng sản phẩm Nilmite 550SC (liều lượng 100 ml cho phuy 200 lít) luân phiên hoặc phối hợp với Brightin 4.0EC (liều lượng 100 ml cho phuy 200 lít) để quản lý tốt cả Nhện Vàng, Nhện Đỏ và Bọ trĩ.

Đối với Nhện Vàng do khó nhìn thấy chúng bằng mắt thường nên bà con cần thăm vườn thường xuyên, quan sát kĩ những trái nằm khuất trong tán lá, khi thấy xuất hiện một vài trái có triệu chứng “da lu” thì cần phun xịt ngay cả vườn, chú ý phun đủ lượng nước thuốc, đảm bảo thuốc ướt đẫm tán lá và tiếp xúc được cả những trái nằm khuất bên trong tán lá.

Nilmite 550SC
Nilmite 550SC với hoạt chất Fenbutatin Oxide, đây là sản phẩm duy nhất trên thị trường có hoạt chất này. Nilmite 550SC diệt triệt để Nhện non và Nhện trưởng thành kéo dài hiệu lực phòng trừ Nhện, tránh tình trạng Nhện kháng thuốc.
Brightin 4.0EC

Hàm lượng hoạt chất cao, bổ sung thêm chất phụ gia đặc biệt giúp tăng khả năng loang trải và thấm sâu của thuốc. Quản lý tốt Nhện Vàng, Nhện Đỏ và cả Bọ Trĩ.

KS. Ngô Văn Thịnh – Phòng NC&PTSP Công ty Cổ Phần Đầu Tư Hợp Trí

HTR_MORE_IN_CATEGORY