Rầy phấn trắng & biện pháp phòng trừ

Trong điều kiện thời tiết ít mưa, nhiệt độ cao, ẩm độ thấp từ mùa mưa chuyển sang mùa nắng hoặc những giai đoạn hạn “bà chằng” tháng 6, tháng 7 là thời điểm rầy phấn trắng phát triển mạnh.

Rầy phấn trắng là một loại dịch hại nguy hiểm vì chúng gây hại trên nhiều loại cây khác nhau từ lúa, rau màu, cây ăn trái, hoa kiểng..., đồng thời tác hại của chúng không chỉ ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây mà còn có thể lây truyền bệnh virus chưa có thuốc trị.

Rầy phấn trắng có tên khoa học là Bemisia tabaci Gennadius, thuộc họ Aleyrodidae, bộ cánh đều Homoptera.

Ấu trùng rầy phấn trắng

Ấu trùng rầy phấn trắng Thành trùng Rầy phấn trắng

Rầy trưởng thành dài 0,75 đến 2mm, sải cánh rộng 1,1 đến 2mm, toàn thân phủ một lớp phấn trắng. Đời sống rầy phấn trắng có 4 pha: trứng 5 – 6 ngày, ấu trùng từ tuổi 1 đến tuổi 3 kéo dài 7 – 10 ngày, nhộng 3 – 6 ngày, trưởng thành 5 – 10 ngày. Cả vòng đời kéo dài từ 25 – 32 ngày.

Rầy phấn trắng có phổ ký chủ rất rộng, chúng không những phá hại dưa, bầu bí, ớt mà còn có thể gây hại trên tất cả các loại cây rau màu, cây hoa cảnh, cây ăn trái và cây công nghiệp.

Cả ấu trùng và thành trùng thường sống và gây hại ở mặt dưới lá. Chúng chích hút nhựa cây làm chết mô thực vật dẫn đến lá vàng, xoăn lại, cây không chết liền nhưng ảnh hưởng năng suất rất lớn. Gián tiếp ảnh hưởng đến giá trị thương phẩm do sự bài tiết chất mật ngọt và lớp sáp trắng tạo môi trường thuận lợi cho nấm bồ hóng phát triển Nghiêm trọng hơn, chúng còn được xem là con trùng vector truyền bệnh virus trên cây trồng (chùn đọt, ngừng sinh trưởng, cây yếu, thất thu năng suất trầm trọng).

Vào mùa nắng, thời tiết khô hanh, ẩm độ thấp (< 80%), nhiệt độ cao (> 26 - 27^oC) là điều kiện thích hợp nhất để rầy phấn trắng phát triển và gây hại. Đồng ruộng không được vệ sinh tốt, thường hay sử dụng các loại thuốc trừ sâu phổ rộng, phun định kỳ, phun nhiều lần là những yếu tố gây bộc phát rầy phấn trắng.

Biện pháp phòng trừ:

• Vệ sinh đồng ruộng thật sạch trước và sau khi trồng.
• Cắt tỉa bớt lá gốc và cỏ dại quanh gốc để vườn cây được thông thoáng, hạn chế bớt nơi ẩn nấp đẻ trứng của rầy.
• Không nên phun thuốc trừ sâu sớm và phun quá nhiều lần để bảo vệ các thành phần thiên địch trong vườn cây.
• Thường xuyên thăm đồng, nếu phát hiện trong ruộng có một vài cây bị bệnh siêu vi trùng (lá vàng lốm đốm, lá nhỏ, xoăn, chùng đọt, cây thấp) thì nên mạnh dạn nhổ bỏ tiêu hủy để tránh lây lan sang cây khác.
• Khi cần phun thuốc thì nên chọn những loại thuốc có đặc tính lưu dẫn, thấm sâu, ít ảnh hưởng thiên địch để sử dụng.
• Có thể sử dụng luân phiên một số loại thuốc có hiệu quả cao với Rầy phấn trắng kể cả những côn trùng chích hút khác như Thiamax 25WG (4g/25 lít), Actimax 50WG (20g/25 lít), Brightin 4.0EC (20ml/25 lít), Carbosan 25EC(70ml/25 lít) hay sử dụng luân phiên hỗn hợp Thiamax 25WG + Brightin 4.0EC (4g + 20ml/ 25 lít), Thiamax 25WG + Carbosan 25EC (4g + 70ml/ 25 lít) để tăng hiệu quả, tránh rầy kháng thuốc. Nên phun thuốc vào lúc sáng sớm khi lá còn ướt, côn trùng ít di chuyển sẽ có hiệu quả cao nhất.

Brightin 4.0EC có tác dụng vị độc, tiếp xúc và thấm sâu, ức chế dẫn truyền xung động thần kinh làm côn trùng – nhện tê liệt rồi chết. Sau khi nhiểm thuốc côn trùng, nhện ngưng phá hại, bất động và chết hẵn sau 2-4 ngày ngừng phá hại.

Thiamax 25WG là thuốc chuyên dùng trên côn trùng chích hút, ức chế thần kinh làm côn trùng bỏ ăn rồi chết. Thuốc có tác dụng tiếp xúc và lưu dẫn mạnh, hiệu quả cao, Liều dùng cực thấp, không cần tăng liều, tiết kiệm chi phí tối đa.

Carbosan 25EC có tác động tiếp xúc, vị độc và lưu dẫn, tác động lên hệ thần kinh và giết chết côn trùng nhanh chóng. Phun lên thân lá được hấp thu vào bên trong tiêu diệt sâu, côn trùng chích hút.

Sản phẩm trừ côn trùng chích hút